Tag archieven: Vogelfotografie

Hutfotografie; van héél dichtbij

Natuurfotografie kun je in de vrije natuur doen, maar (vogel)fotografie vanuit hutten wint terrein. Om de sfeer te proeven bezoeken Bas Kakes, filmmaker uit Dordrecht en ik, de Fotohut Alblasserwaard bij Groot-Ammers.

Mobiele schuilhut
Vogels fotograferen is gemakkelijker gezegd dan gedaan. De benadering van al die beesten in het vrije veld is en blijft altijd wel een dingetje. Een auto kan bijvoorbeeld heel goed fungeren als een mobiele schuilhut. Het fotograferen van vogels kan natuurlijk ook vanuit een (vaste) fotohut.

Deze afbeelding heeft een leeg alt-attribuut; de bestandsnaam is Auto-als-schuilhut-1024x749.jpg
Een auto kan heel goed dienst doen als een mobiele schuilhut. (foto; Jacques van der Neut)

Het aanbod kunnen we grofweg verdelen in onderkomens die in vrij toegankelijke terreinen zijn geplaatst en hutten die tegen vergoeding kunnen worden gebruikt. Aan het gebruik van vrij toegankelijke hutten zijn geen kosten verbonden, maar het grote nadeel is dat zij niet speciaal voor de fotografie zijn neergezet. Doorgaans laat zo’n locatie te wensen over; er is of wordt nauwelijks rekening gehouden met de licht-omstandigheden, het onderhoud laat (soms) te wensen over en er wordt niet gevoerd. De in zo’n hut aangebrachte gaten of spleten zijn te hoog of te laag aangebracht en doorgaans is er geen ruimte om je statief ergens weg te zetten. Zulke hutten kunnen we typeren als observatiehutten, waaruit je met een verrekijker naar vogels in de omgeving kunt turen. Natuurlijk kun je vanuit zo’n hut ook fotograferen maar de vogels blijven in het algemeen op grote afstand.

Commerciële hutten
Bij het gebruik van een commerciële hut ben je normaal gesproken van een hoop praktische problemen verlost, want bij de plaatsing en inrichting ervan is de fotografie immers als leidraad gebruikt. Meestal staan dergelijke fotohutten op privé terreinen, waardoor toezicht gegarandeerd is. Aangezien er bij commerciële hutten wél wordt gevoerd, is de kans op de aanwezigheid van vogels zeer groot. Om op gelijke hoogte te zitten met bijvoorbeeld badende vogels, worden fotohutten ingegraven, hetgeen je perspectief ten goede komt. Aangezien er gebruik wordt gemaakt van gespiegeld glas zie jij van binnenuit de vogels wel, maar andersom niet. Eigenlijk een heel aangename manier van fotograferen, maar het is minstens zo leuk om al die vogels gewoon van dichtbij te kunnen bekijken, zonder dat zij er bij het minste geringste vandoor gaan. Dat is ook het geval bij de Fotohut Alblasserwaard bij Groot-Ammers. De ligging van deze fotohut is niet bepaald idyllisch; het onderkomen ligt aan de rand van een industriegebied. Ik heb veel hutten gebruikt en van binnen gezien, maar zoiets maakte ik nog niet eerder mee. Grappig dat het op zo’n manier blijkbaar ook kan.

Het ingraven van fotohutten komt je perspectief ten goede. Je komt op hetzelfde niveau met badderende vogels, zoals deze groenling. (foto; Jacques van der Neut)

Comfortabele fotohut
De Fotohut Alblasserwaard is een comfortabele fotohut; er staan goede stoelen, we beschikken over stromend water en kunnen dus thee en koffie zetten. Er is zelfs verwarming en een toilet. We vervelen ons geen moment. In het vroege ochtendlicht scharrelt er al een waterral voor onze hut, maar voor fotografie is het helaas nog te donker. Daarna is het een komen en gaan van pimpelmees, koolmees, ringmus, grote bonte specht en roodborst. Er vliegen ook de nodige gaaien en holenduiven. Meerdere malen verschijnen er sperwers voor de hut en steevast gaat dan al het vogelvolk er halsoverkop vandoor. Prachtig trouwens, om sperwers op zes meter afstand te kunnen bekijken en te fotograferen. Het betreft zowel mannetjes als vrouwtjes, die soms wel tien minuten voor de hut blijven zitten. De fel gekleurde gele ogen spieden in het rond. Meestal wordt het verenpak geordend. Zodra zo’n ranke rover vertrekt, keren veel vogels geleidelijk terug. Om de diverse soorten vast te leggen, gebruiken we telelenzen van 400- en 500 millimeter.

Een mannetje sperwer strijkt vlak voor de Fotohut Alblasserwaard neer. (foto; Jacques van der Neut)

Prijzen
Voor het gebruik van een professionele hut schommelen de prijzen ergens tussen de vijftig en honderd euro per dag. Sommige ondernemers exploiteren diverse hutten, waarin meerdere fotografen plaats kunnen nemen. Zo’n onderneming kan zich dan ontwikkelen tot een lucratieve business, maar aan de andere kant vergt zoiets ook het nodige onderhoud en naloop. Het fotograferen vanuit hutten wint aan populariteit. Het tijdig boeken van zo’n onderkomen is een absolute voorwaarde. Sommige zijn immers maanden volgeboekt. Mocht u de Fotohut Alblasserwaard ook een keer willen gebruiken, dan is een beetje geduld wel op zijn plaats. Eind mei 2022 zijn er weer mogelijkheden.

hutfotografie in zuid-Frankrijk

Vogelfotografie vanuit hutten in ons land is momenteel erg populair. De onderkomens staan soms al maanden vol geboekt. Via de website van Glenn Vermeersch maakte ik onlangs gebruik van diverse hutten in Zuid-Frankrijk. Een vliegticket naar Toulouse is snel geboekt, maar reizen in coronatijd brengt nogal wat gedoe met zich mee.

Naar het hotel in Sougraigne
Zo is er de vaccinatie-verplichting en daar bovenop kwam nog eens een pcr-test, waar de douaniers bij aankomst in Frankrijk overigens wel naar vroegen. Met een huurauto vanuit Toulouse voert de weg naar Sougraigne, in het departement Aude, een rit van bijna twee uur. Er is bij de aankomst in Sougraigne tijd over, dus gelijk maar naar contactman Philippe van der Steichel gereden in Saint-Juste-et- le Bézu, een gehucht van een paar huizen. Hem vinden lukt niet gelijk, een mevrouw in een naburig dorp weet het echter en wijst de weg. Achteraf was Sougraigne niet de ideale uitvalsbasis, zeker niet vanwege de bergruggen waar iedere ochtend en avond omheen diende te worden gereden. Er zijn bovendien geen gelegenheden om iets te eten. Vanuit dat standpunt was accommodatie in Callian boeken beter geweest.

In de hutten
De volgende ochtend bracht Philippe mij naar een hut om bijeneters te fotograferen. Een keurig onderkomen, met uitzicht op twee dode boomtakken op een paar meter afstand en omlijst door een machtige vallei. Bijeneters vliegen er voldoende, maar strijken die ochtend niet neer op de bewuste takken. Beide takken staan niet in de directe omgeving van een kolonie. Later in de week landt er tijdens zo’n sessie wel een bijeneter in de opgestelde takken. Vlak bij de woning van Philippe ligt een drinkpoel, waar putters en groenlingen regelmatig een bad nemen. Zo af en toe verschijnt er een baardgrasmus, die de karakteristieke ‘Sylvia’ houding aanneemt, met de staart verticaal

Deze afbeelding heeft een leeg alt-attribuut; de bestandsnaam is G8A2392_website.jpg
Bij de drinkpoel nam een baardgrasmus regelmatig een kijkje. (foto; Jacques van der Neut)

omhoog dus. Verder scharrelt er vooral het bekende spul zoals koolmees, vink, grote bonte specht en gaai. De hut is half ingegraven waardoor je op hetzelfde niveau zit met het ondiepe water. Uit een ingegraven slang sijpelt water om het niveau in de poel op peil te houden. In de loop van de week zit ik meerdere keren bij deze poel, met zeer wisselende resultaten. Zo heb ik eenmalig een cirlgors zeer dichtbij, maar de algemenere soorten bepalen toch de toon: grote bonte specht, koolmees, merel en roodborst. Sessies in de zogenaamde ‘karrenhut’, leveren niets op. Er vliegt een zwarte kraai over en er dendert een wild zwijn voorbij. Voor deze week bracht ik een zwaar statief mee en een 500mm. Beide attributen gebruik ik echter niet. In iedere hut zijn namelijk bodemplaten aanwezig.

Oog in oog met steenmarters
Op een avond staan er steenmarters op het programma. Pierre, een man met een gegroefd gelaat, vertelt met passie over de steenmarters rondom zijn huis. Zijn verhaal ondersteunt Pierre met de nodige handgebaren. Een mooie vent. In de omgeving liggen grote rotsblokken met veel ondergroei. Een ideale woon- en leefomgeving voor steenmarters. “Ils sont partout” (‘Ze zitten overal’) verduidelijkt Pierre. Langs zijn huis stroomt een rivier en via een hangbrug loopt hij mee naar een houten hut aan de overkant. Voor het geluidsdichte onderkomen staat een tafel van zo’n twee bij vier meter. Op de tafel liggen stenen en diverse boomtakken met gaten en holten. In de boom er boven hangt een

Deze afbeelding heeft een leeg alt-attribuut; de bestandsnaam is G8A2583_website.jpg
Steenmarters bewegen razendsnel, maar staan ook regelmatig stil. (foto; Jacques van der Neut)

lichtsnoer, waarvan de sterkte met een schakelaar in de hut kan worden opgeschroefd of getemperd. Pierre doet de deur van de hut dicht en dan begint zoals altijd, het Grote Wachten… De steenmarters hebben hier een leuke gewoonte ontwikkeld, ze komen namelijk vroeg, bij daglicht! En warempel, rond een uur of acht komt de eerste, zoals Pierre had

Deze afbeelding heeft een leeg alt-attribuut; de bestandsnaam is G8A2620_website.jpg
Ze speuren regelmatig de omgeving af. (foto; Jacques van der Neut)

gezegd. Het dier loopt snel, maar stopt om de paar meter om de omgeving te verkennen en verdwijnt dan weer. Kort daarop komen er drie steenmarters, die de boomtakken op de opgestelde tafel minutieus onderzoeken. Ze kruipen overal vliegensvlug in en uit, maar de dieren kijken regelmatig om zich heen. Met de Canon 100-400mm is het prima te doen. Locaties om steenmarters te fotograferen zijn er volgens mij niet veel. In Nederland kun je er een huren via Wildernistrek en dan ken ik nu deze locatie in Zuid-Frankrijk. Uit gesprekken met Pierre blijkt dat deze setting soms ook hele bijzondere gasten trekt… Pierre werkt namelijk met wildcamera’s en soms staan er beelden op van bezoekende genetkatten, sierlijke roofdieren met een gevlekte vacht en een lange staart!

Vale gieren van heel dichtbij
De sessies met vale gieren zijn ronduit spectaculair. Dergelijke taferelen ken ik uit Portugal en Spanje. De hut van Philippe, van waaruit je die machtige vogels van zeer dichtbij kunt bekijken en fotograferen, is een belevenis op zich. De vogels staan op een meter afstand en kijken je daarbij zeer indringend aan. Soms slaan de enorme vleugels tegen je hut, waarbij de vogels zich verdringen om het uitgelegde vlees zo snel mogelijk naar binnen te werken.