De laatste uren van 2016 tikken geleidelijk weg. Komend jaar treedt de nieuwe Natuurwet in werking, waardoor de drie huidige wetten, waarin bepalingen aangaande de bescherming van soorten en gebieden zijn opgenomen, worden opgeheven. Volgens de officiële kanalen van de overheid gaat het onder meer om vereenvoudiging van de regels, maar wie echter een beetje kritisch kijkt, ontdekt de nodige haken en ogen…
Aansprekende soorten
Vanaf 1 januari 2017 geldt de nieuwe Wet natuurbescherming. Deze wet vervangt de Natuurbeschermingswet 1998, de Boswet en de Flora- en faunawet. Volgens de website van de rijksoverheid wordt het straks allemaal beter. We hebben immers maar met 1 wet te maken en door minder regels wordt het makkelijker om de wet toe te passen… De das, boommarter, gewone en grijze zeehond, orchideeën, eekhoorn, edelhert, adder, ringslang en nog een hele lijst minder aansprekende soorten worden in de huidige Flora- en faunawet beschermd. In de nieuwe Natuurwet, genieten veel van deze soorten echter geen bescherming meer. Nationaal beschermde soorten mogen niet worden gedood of gevangen, stelt de nieuwe wet, en hun leefgebieden mogen niet worden vernietigd. Maar verstoren mag voortaan wel, ook als dat opzettelijk gebeurt. Zo mag een dassenburcht niet worden vernietigd, maar een boer mag bij wijze van spreken wel naast de ingang afval verbranden of er net zo lang vuurwerk afsteken tot de das zijn burcht verlaat. Ook voor vogels geldt dat opzettelijk verstoren voortaan mag, zolang de ‘gunstige staat van instandhouding’ niet in het geding is. Ekster- en kraaienhaters krijgen vrij spel, zolang ze nest en vogel maar niet beschadigen.
Nationale parken
Bij de bescherming van de natuurgebieden valt trouwens dezelfde tendens te bespeuren. Alleen de gebieden die van Europees belang worden geacht – de zogenaamde Natura 2000-gebieden – krijgen voortaan bescherming. Ruim zestig natuurmonumenten die krachtens de oude Natuurbeschermingswet bescherming genoten, verliezen straks hun beschermde status. Het valt allemaal natuurlijk wel te verklaren. De natuurbescherming in Nederland verblijft sinds het aantreden van kabinet Rutte in 2010 namelijk in een acute toestand van stervensbegeleiding. Het begon al met het delegeren van de zorg voor nationale parken naar de provincies en nu de komst van de nieuwe Natuurwet, die ondernemend Nederland geen strobreed in de weg mag liggen. Vanuit het verleden zijn er genoeg praktijkvoorbeelden op te noemen, waarbij dat wél het geval was, dus is er op het politieke vlak een en ander gestroomlijnd. Met de nieuwe Natuurwet gaan we minstens 100 jaar terug in de tijd en gezien de huidige, politieke verhoudingen verwacht ik dat daar voorlopig geen verbetering in komt…