Alle berichten van jvanderneut

Overvloedige regenval verandert de Noordwaard in wetland

Werkendam – De hevige regenval van de afgelopen week heeft de Noordwaard veranderd in een groot, aaneengesloten wetland.

Door overvloedige regenval veranderde de Noordwaard in een wetland. (foto; Jacques van der Neut)
Door overvloedige regenval veranderde de Noordwaard in een wetland. (foto; Jacques van der Neut)

Het voormalige poldergebied bij Werkendam is in het kader van Ruimte voor de Rivier geschikt gemaakt voor de doorvoer van rivierwater. Volgende maand dienen de aannemers deze megaklus op te leveren.

grotezilverreiger
In drassig grasland foerageren grote zlverreigers. (foto: Jacques van der Neut)

Plas-dras
Wie over de Bandijk naar Werkendam rijdt ziet diverse, op terpen gebouwde nieuwbouwhuizen. Bij de nieuwe bruggen in de Bandijk, liggen uitgestrekte watervlakten. Boven een veel kleinere poel vliegen tientallen kokmeeuwen, die zich beurtelings omlaag laten vallen. Door het wassende water moeten de muizen omhoog en de gretige meeuwen maken daar dankbaar gebruik van. De een zijn dood is nu eenmaal de ander zijn brood. Tijdens een autorit door het kletsnatte gebied zien we dat beeld op meerdere locaties. En er vliegen uiteraard niet alleen maar kokmeeuwen, maar ook veel buizerden, torenvalken en bruine kiekendieven. In plas-dras staande terreingedeelten staan meerdere grote zilverreigers in gespannen, voorover gebogen (jacht)houding. Af en toe slaan ze razendsnel toe. In vochtige weilanden staan honderden kieviten dicht op elkaar gepakt. Vanaf de nieuwe gemalen heb je een prachtig overzicht. Waar ooit de weg langs polder Maltha lag, weerkaatsen natte terreingedeelten in het zonlicht. Wat een enorme metamorfose.

noordwaard2
Een paar jaar geleden lag hier bouwland aan de Noorderklipweg. (foto: Jacques van der Neut)

Graverij
Door al de ingrepen is de aanblik van het eens zo strakke bouwland totaal gewijzigd. Slootjes die gewoonlijk nauwelijks water voerden, zijn nu brede vaarten geworden. Tijdens zulke natte omstandigheden kunnen we de bijzonder grootschalige graverij in de afgelopen jaren in de Noordwaard , beschouwen als een enorme, natuurlijke impuls. Met al de ingrepen die in de buitengebieden hebben plaatsgevonden (kleiwinning, natuurontwikkeling) ontstaat er zo toch een gebied van internationaal allure! Rijdend over het Gat van Lijnoorden zie je op een gegeven ogenblik links het trafostation met een hoge ringdijk. De weg langs Maltha gaat inééns een flink stuk omlaag. Je realiseert je dan pas dat er qua waterstandsverhoging niet veel nodig is om het geasfalteerde wegdek onder water te laten verdwijnen. Het geheel doet me denken aan de Farne Islands in Oost-Engeland, waarbij het eiland Holy Island alleen bereikbaar is tijdens laag water…

Vernatting Groningen trekt veel vogels (en vogelaars)

Naar aanleiding van aanhoudende regenval in 1998 dreigde er wateroverlast in Groningen, waarbij het Groninger Museum en delen van het Martini Ziekenhuis werden ontruimd.  Om het water op te vangen werden destijds de dijken van de Onner- en de Oostpolder  doorgeprikt. De nood werd echter een deugd…

Zomerpolders
De inrichting van de Onner- en Oostpolder tussen Haren en Noordlaren begon in 2010 en is inmiddels afgerond. Hiermee is

De vernatting van de Onnerpolder werkt als een magneet op water- en moerasvogels. (foto: Jacques van der Neut)
De vernatting van de Onnerpolder werkt als een magneet op water- en moerasvogels. (foto: Jacques van der Neut)

de provincie Groningen een natuurgebied rijker ter grootte van 875 hectare (zo’n 1300 voetbalvelden). In beide polders hebben moerasbosjes en poelen grote aantrek- kingskracht op watervogels zoals slobeend, kuifeend en steltlopers als tureluur, scholekster en steltkluut. Rondom het gebied liggen fiets- en wandelpaden. De polders hebben een belangrijke functie als waterwin- en bergingsgebied. Door landbouwpercelen aan te kopen en te

In de Onnerpolder foerageren witwangsterns. (foto: Jacques van der Neut)
In de Onnerpolder foerageren witwangsterns. (foto: Jacques van der Neut)

ruilen was het mogelijk om het gebied vrij te maken voor de inrichting als natuurgebied. De polders zijn nu ingericht als zomerpolders. Dit houdt in dat er in de winter water wordt ingelaten zodat het gebied in de lente en zomer aantrekkelijk is voor moeras- en weidevogels. Hiervoor zijn onder andere stuwen geplaatst en dijkjes opgehoogd. De waterbeheersing is zo geregeld dat omringende landbouwbedrijven er geen last van hebben. De polders zijn in beheer bij Het Groninger Landschap.

Internationale bekendheid
De Onner- en Oostpolder maken deel uit van het Natuurnetwerk Nederland, voorheen de Ecologische Hoofdstructuur. Door de nieuwe inrichting is het mogelijk om de natuur rondom het Zuidlaardermeer nog verder te ontwikkelen. Het Zuidlaardermeer is Natura 2000 gebied, dit betekent dat het op Europees niveau wordt beschermd. Dit gebied heeft sinds enkele jaren internationale bekendheid vanwege de grote aantallen vogels die er voorkomen. De investeringen in natuur leveren zichtbaar resultaat op. Als je langs de Onnerpolder loopt, dan zie je regelmatig heen- en weer scherende zwarte sterns, visdieven en witwangsterns. Er worden

Het kleinst waterhoen is een ralachtige met een teruggetrokken leefwijze. (foto: Jacques van der Neut)
Het kleinst waterhoen is een ralachtige met een teruggetrokken leefwijze. (foto: Jacques van der Neut)

bovendien ook regelmatig witvleugelsterns gezien. Voor laatst genoemde soorten moest je gewoonlijk afreizen naar Oost-Polen of Roemenië. Maar sinds de vernatting van polders in Groningen broeden zij thans binnen onze landsgrenzen. Een fantastisch resultaat! In de vernatte Onnerpolder laat ook het kleinst waterhoen zich prima bekijken. Ik word omringd door een klein groepje vogelaars en met zijn allen turen we naar twee kleinst waterhoenen. Als de vogels zich laten zien klinken er kreten van opwinding.  In verband met de grote toeloop wordt kort daarop het landweggetje voor auto’s afgesloten en moeten vogelaars dus een stukje lopen.